Τεύχος 2, Χειμώνας 2018

Η Ελληνική Μεραρχία στην Κύπρο (1964-68) και ο Ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων
Κύπρος 1974: Στρατηγική Αξιολόγηση και Στρατιωτική Στρατηγική
Αεροπορική Ισχύς και Κύπρος: 'Πόσο Μακριά Είναι η Κύπρος΄'
Είναι η Κύπρος Μακριά; Ελληνική Ναυτική Στρατηγική για την Ανατολική Μεσόγειο
Οι Κυβερνοεπιθέσεις ως Μέσο Στρατηγικής
previous arrow
next arrow
 
Η Ελληνική Μεραρχία στην Κύπρο (1964-68) και ο Ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων
Κύπρος 1974: Στρατηγική Αξιολόγηση και Στρατιωτική Στρατηγική
Αεροπορική Ισχύς και Κύπρος: 'Πόσο Μακριά Είναι η Κύπρος΄'
Είναι η Κύπρος Μακριά; Ελληνική Ναυτική Στρατηγική για την Ανατολική  Μεσόγειο
Οι  Κυβερνοεπιθέσεις ως Μέσο Στρατηγικής
previous arrow
next arrow
Shadow

Περιεχόμενα

Το Σημείωμα της Σύνταξης

 


Η Ελληνική Μεραρχία στην Κύπρο (1964-68) και ο Ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων

Άγγελος Συρίγος

Το 1964 με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης απεστάλη στην Κύπρο ελληνική στρατιωτική δύναμη, η οποία έμεινε γνωστή ως η Μεραρχία, με σκοπό να προστατεύσει το νησί από ενδεχόμενη υλοποίηση της τουρκικής απόφασης για εισβολή. Στις αρχές του 1968 επέστρεψαν στην Ελλάδα και οι τελευταίοι στρατιώτες της Μεραρχίας. Το παρόν άρθρο εξετάζει τους λόγους της αποστολής και της αποχώρησης της Μεραρχίας καθώς και την αντιμετώπισή της από τις Μεγάλες Δυνάμεις κατά τους στρατηγικούς υπολογισμούς τους για την Ανατολική Μεσόγειο στο ιστορικό πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου.

 


Κύπρος 1974: Στρατηγική Αξιολόγηση και Στρατιωτική Στρατηγική

Παναγιώτης Γκαρτζονίκας

Το Κυπριακό είναι από τα ζητήματα που απασχολούν την Ελλάδα από το 1955 και αποτέλεσε έκτοτε ένα από τα κύρια σημεία αντιπαράθεσης με την Τουρκία. Η Ελλάδα αρχικά θεωρούσε πως θα λύσει το ζήτημα με διπλωματικά μέσα και δεν χάραξε ποτέ μια μακροχρόνια στρατηγική. Σε  όλες τις κρίσεις στη συνέχεια το 1964, το 1967 και το 1974 η Ελλάδα δίστασε ή φάνηκε απρόθυμη να επέμβει στρατιωτικά στην Κύπρο. Ιδιαίτερα το 1974 η δικτατορία ανέτρεψε με πραξικόπημα τον Μακάριο χωρίς σοβαρή στρατηγική αξιολόγηση και με μηδενική επίγνωση του διεθνούς περιβάλλοντος. Η εν συνεχεία εισβολή των Τούρκων αιφνιδίασε την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα, χωρίς στρατηγική και χωρίς σχέδιο ενεργείας. Από τις 20 Ιουλίου μέχρι τις 16 Αυγούστου 1974 η Τουρκία ενεργούσε επιχειρήσεις στην Κύπρο και η Ελλάδα παρακολουθούσε, ανίκανη να αντιδράσει, φοβούμενη πόλεμο με την Τουρκία. Κάποια από τα προβλήματα που παρουσιάσθηκαν τότε, δεν έχουν ακόμη βρει τη λύση τους.


Αεροπορική Ισχύς και Κύπρος: ‘’Πόσο Μακριά Είναι η Κύπρος;’’

Βασίλειος Βρεττός

Η σκοπιμότητα υποστήριξης των επιχειρήσεων στην Κύπρο το 1974, από πλευράς αεροπορικής ισχύος και προσβολής από αέρος επιλεγμένων στόχων, αποτελεί μέχρι και σήμερα σημείο τριβής. Η Ελληνική επέμβαση για «επίλυση» του Κυπριακού ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγούσε σε Ελληνοτουρκικό (Ε-Τ) πόλεμο, συνεπώς κάθε άποψη θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της αυτή την εξαιρετικά σοβαρή παράμετρο.  Ο πόλεμος είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για να εξετάζεται με συναισθηματισμούς και κάθε αντικειμενική προσέγγιση απαιτείται να βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα.  Η Πολεμική Αεροπορία το 1974 ήταν εξαιρετικά ανέτοιμη για πόλεμο, όπως ήταν και οι άλλοι Κλάδοι των ΕΔ, και οι ευθύνες βαρύνουν όλους όσοι προκάλεσαν την εν λόγω κατάσταση και κυρίως όλους εκείνους που με στρατιωτικό ή πολιτικό μανδύα αποφάσιζαν για τις τύχες του έθνους.  Η Κύπρος είναι όντως μακριά για μια χώρα όπως η Ελλάδα.  Οι αεροπορικές και εν γένει στρατιωτικές δυνατότητες υποστήριξης επιχειρήσεων στην Κύπρο και ταυτόχρονα στο Αιγαίο και Θράκη ήταν ελάχιστες το 1974 και εξακολουθούν και σήμερα να είναι μη επαρκείς.  Η αμυντική θωράκιση της Κύπρου δεν μπορεί να αποτελεί σήμερα στόχο υψηλής στρατηγικής μόνο της Ελλάδος. Αν υπάρχει, πραγματικά, πολιτική βούληση αμφοτέρων των κρατών, απαιτείται η ειλικρινής σύμπραξη των δυο χωρών.

 


Είναι η Κύπρος Μακριά; Ελληνική Ναυτική Στρατηγική για την Ανατολική  Μεσόγειο

Βασίλειος Μαρτζούκος

Είναι τελικά η Κύπρος μακριά; Μία πρώτη απάντηση είναι ότι η Κύπρος είναι τόσο μακριά όσο εμείς επιλέγουμε να είναι. Εάν γίνει ενσυνείδητα αντιληπτό ότι η Κύπρος και η ασφάλεια του κυπριακού ελληνισμού αποτελεί Εθνικό Ζωτικό Συμφέρον και όχι υπερβατική παραχώρηση προς τους Ελληνοκυπρίους, τότε η Κύπρος θα παύσει να είναι τόσο μακριά. Η παρούσα εργασία προτείνει σειρά απαιτουμένων μέτρων άμυνας και ασφάλειας σε επίπεδο Εθνικής Στρατηγικής (ΕΘΣΤ) και Εθνικής Στρατιωτικής Στρατηγικής (ΕΘΣΣΤ), προκειμένου να επικεντρωθεί στην ενδεδειγμένη Ναυτική Στρατηγική της χώρας μας. Η βασική πρόταση Ναυτικής Στρατηγικής για το αναμενόμενο Θαλάσσιο Θέατρο Επιχειρήσεων (ΘΘΕ), περιλαμβάνει μεταβολές τόσο στην Δομή Δυνάμεων, όσο και στην Δομή Διοικήσεως των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ). Οι εν λόγω μεταβολές βασίζονται στην ενίσχυση της διακλαδικότητος και την αξιοποίηση τόσο της γεωγραφίας όσο και της τεχνολογίας προκειμένου με εφικτό τρόπο οι ΕΔ (Ελλάδος και Κύπρου) να αποκτήσουν την δυνατότητα ταυτόχρονης διεξαγωγής διακλαδικών συμβατικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων ασυμμέτρου αποτελέσματος, σε ολόκληρο το ΘΘΕ. Η εργασία παρέχει, επιπλέον, γενική εκτίμηση προτεραιοτήτων υλοποιήσεως των προτάσεων, καθώς και βασική ιδέα χρηματοδοτήσεως αυτών.

 


Οι  Κυβερνοεπιθέσεις ως Μέσο Στρατηγικής

Ανδρέας Θεοφίλης

Η χρήση νέων τεχνολογιών και νέων μεθόδων έχει ανέκαθεν αποτελέσει κρίσιμο στοιχείο για την ιστορική εξέλιξη του πολέμου και επομένως και της στρατηγικής σκέψης. Δύναται ο κυβερνοχώρος και οι δυνατότητες που αυτός προσφέρει να ενταχθούν σε κάποια από τις ήδη υπάρχουσες στρατηγικές αντιλήψεις; Ή μήπως ο ψηφιακός χαρακτήρας των κυβερνοεπιχειρήσεων μειώνει τη χρησιμότητα των δράσεων στον κυβερνοχώρο ως εργαλεία στρατηγικής; Σε κάθε περίπτωση, ο κυβερνοχώρος είναι μια πραγματικότητα, και συνεπώς οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη στο σύγχρονο περιβάλλον τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του. Οι σύγχρονοι σχεδιαστές και λήπτες αποφάσεων μπορούν να ιχνηλατήσουν τη στρατηγική σκέψη και να ανακαλύψουν τρόπους υπαγωγής της στις κυβερνοεπιχειρήσεις, επεκτείνοντας τη δράση τους σε μία νέα διάσταση του χώρου.

 


Τεύχος 2, Χειμώνας 2018